Werkgroep Documentatie,
jaarverslag 2021
Laten we niet te lang stilstaan bij de gevolgen van het in het voorgaande jaarverslag gemelde verlies van de werkruimte van de Werkgroep Documentatie.
Evenals in 1989, toen wij uit ons plekje in het kantoor van het UMF gegroeid waren, wordt voorlopig vanuit de locatie Springweg gewerkt.
Daar is niet echt plaats voor meerdere vrijwilligers, maar digitaal kan er veel, waarover straks meer.
Zoals de trouwe fans nog wel weten, is de website van het UDS opgezet vanuit een haat-liefdeverhouding met
internet.
Al drie keer dreigde onze site wegbezuinigd te worden en, net als vele waardevolle andere websites, in de vergetelheid te verdwijnen.
Maar toch: met internet kun je zoveel. Zeker als je zo eigen-wijs bent als wij: steeds kun je weer doorklikken:
vanaf de Domtoren naar een
bordeel in de Hollebilt,
en vandaar weer naar
het leven in stegen en sloppen in Utrecht.
Hoe zorg je dat dit allemaal blijft werken? We hebben die trucs immers zelf bedacht en daar houdt de voortschrijdende techniek geen rekening mee.
Nu al hebben we problemen met bijvoorbeeld letters met een accent, die in een link niet meer herkend worden.
Er is goed nieuws: boog onze vrijwilliger Hagen Patzke zich al over die modernisering van de techniek,
nu werken ook Rick Companje en Thomas Michels aan het wegpoetsen van die digitale rampjes.
Dat kan allemaal dankzij ons nieuwe 'digitale thuis',
Het Utrechts Archief.
U bent als lezer nu vast wel toe aan wat inhoud, daar doen we het immers voor. Eind vorig jaar kwam een boeiend boek uit:
'Twee vrouwen, twee levens' (
ISBN 978.9492.457.530, kijk verder op de site).
Het is een familieverhaal over twee verwante vrouwen, waarvan Janke Diderika Vlaskamp, geboren in 1826 in Wirdum,
als doktersvrouw de bovenkant van de maatschappij vertegenwoordigt, Jelske Vlaskamp, geboren in 1832 in Dokkum, de onderkant.
(Bron: Jaarverslag UMF/2021)
Van Jelske is door het grondige en goed gedocumenteerde speurwerk van huidige familieleden een beeld geschetst van wat het UDS altijd geïnteresseerd heeft:
het leven in de sloppen en stegen van Utrecht. Zij kwam daarin terecht door het stelen (of was het lenen?) van een hoedje van haar bazin.
De straf was zes maanden eenzame opsluiting!
Deze schande kon de familie niet verdragen, hoogzwanger (en bovendien ongehuwd) werd ze naar Utrecht verbannen. En dan zien we haar zwerftocht door schamele huisjes
in vooral de Hollebilt, Wijk C en Nieuwegracht-Oost.
Bijzonder is dat de 13 verhuizingen duidelijk vermeld worden, vaak met de wijkhuisnummers.
Typ op de site "Jelske" en je krijgt ze allemaal.
Het UDS moest dus wel meteen beginnen aan het koppelen van dit leven vol armoede, zwangerschappen en kindersterfte aan onze studie naar deze panden.
De vier adressen in de
Hollebilt kenden we van ons eerdere onderzoek, de vier in
Nieuwegracht-Oost leverden meer gepuzzel.
In de Keukenstraat kun je nu doorklikken van
ieder nieuwbouwpand uit 1986 naar de
situatie in 1832.
Op twee na zijn Jelskes woningen gesloopt, maar
'Keukenstraat 6 (oud adres)', nu nr 14, is door acties behouden, gerestaureerd,
en nu beslist het mooiste pand van de straat.
Van Dorstige Hartsteeg 45, naast de oude ingang van het UMF, hebben we
niet eens een foto.
Er zijn maar een paar boeken over het echte leven in de 'krotten' van Utrecht, panden waarvan wij er nu graag een aantal door het UMF gered hadden zien worden.
In 2021 bestond de Werkgroep Documentatie uit Rick Companje, Ada van Deijk, Evert van Ewijk, Bert Groen, Jos de Grood, Thomas Michels, Hagen Patzke, Jean Penders (coördinator),
Ad Rijneveld en Hans Venker.
Jean Penders